به طور كلي قسمت عمده كود جامد و پودري از راه خاك مصرف مي شوند، چون خاك نگه دارنده ريشة گياه است و رساندن غذا نيز بخشي از اين وظيفه است. از آن جا كه مواد غذايي معمولاً به صورت يون هاي محلول در آب توسط ريشه گياه جذب مي شوند، از هر روشي كود داده شود براي رسيدن به گياه به آب نياز دارد، بنا بر اين در اين روش راندمان بسيار بالا است. در مزارعي كه از سيستم آبياري تحت فشار ( قطره اي ، باراني ، بابلر ) استفاده مي كنند، كود پودري از طريق سيستم آبياري داده مي شود ولي به دليل راندمان بالا، اخيراً در سيستم آبياري سطحي هم كود به صورت فرتيگيشن ( Fertigation ) داده مي شود.
تعريف كود
كود هرگونه مواد طبيعي يا غيرطبيعي است كه به خاك يا بافت گياهان اضافه ميشود تا يك يا تعداد بيشتري از مواد مغذي مورد نياز رشد گياه تأمين گردد. براي آنكه خاك از لحاظ مواد غذايي متعدد دچار كمبود نباشد استفاده از كود بسيار مفيد خواهد بود. گونههاي مختلفي از كود با پايه طبيعي و توليد شده به روش صنعتي وجود دارد.
محدوديت اين روش اين است كه فقط كودهاي محلول در آب قابل مصرف هستند مثل كودهاي نيتروژن دار( NPK)، پتاسيم دار (سولوفارم)، كلات هاي ريز مغذي (مانند زينكوفارم، بورال فارم و آيرون فارم كود آهن )و كود كامل(مانند ميكرو كامبي فارم )محلول در آب با توجه به تعداد دفعات آبياري، دفعات كود دهي هم محدود نيست كه اين نيز باعث افزايش راندمان مي شود و مناسب با نياز گياه است . ولي بايد دقت شود كه :
مصرف كود در سيستم آبياري تحت فشار با آب هايي كه بي كربنات و سختي بالا دارند موجب رسوب و گرفتگي منفذها مي شود.
مقدار مصرف كود محدود است و ميزان مورد نياز را مخصوصاً براي كودهاي كامل و نيتروژن دار بايد طي چند نوبت مصرف نمود.
با توجه به بافت خاك، بايد برنامه آبياري و كوددهي طوري تنظيم شود كه كود به ريشه گياه برسد و شسته نشود.
تعداد نوبت هاي كوددهي نسبت به دفعات آبياري بايد طوري باشد كه مقدار كود مورد نياز كه در سيستم حل مي شود، باعث افزايش شوري نشود.
كود گرانوله مانند هيوفارم گرانوله از طريق چالكود در باغ ها و مخصوصا درختاني كه ريشه عميق دارند مصرف ميشود. هدف از از اين روش:
كود به آساني در دسترس ريشه درخت قرار گيرد و كودهاي كه قدرت تحريك كمتر دارند در خاك حبس نشوند.
به دلايل اقتصادي چون اصلاح تمام سطح زير درخت امكان ندارد ترجيح داده مي شود كه در قسمتي كه درخت بيشتر فعاليت مي كند كود داده شود تا بيشترين كارآيي را داشته باشد.
طبقهبندي كودها
كودها به چندين روش طبقهبندي ميشوند. ميتوان آنها را بر اساس داشتن فقط يك ماده مغذي طبقهبندي كرد (براي مثال پتاسيم، فسفر يا نيتروژن) كه در اين صورت به آنها «كود مستقيم» ميگويند. «كودهاي مجتمع» داراي دو يا چند ماده مغذي مختلف هستند. كودها گاهي بر اساس طبيعي (ارگانيك) و شيميايي (غير ارگانيك) بودن طبقهبندي ميشوند. كودهاي غيرارگانيك يا شيميايي مواد حاوي كربن را، به جز اوره حذف ميكنند. كودهاي طبيعي يا ارگانيك معمولاً گياهان (بازيافت شده) هستند يا از حيوانات گرفته ميشوند. به كودهاي غيرارگانيك معمولاً كود شيميايي گفته ميشود چرا كه براي تهيه آنها بايد چندين فرايند شيميايي انجام داد.